W poprzednich wpisach opisaliśmy sąd restrukturyzacyjny i sędziego komisarza. W postępowaniu restrukturyzacyjnym możemy mieć jeszcze do czynienia z nadzorcą układu, nadzorcą sądowym albo zarządcą. To, z którym z organem będziemy mieli do czynienia zależy od rodzaju toczącego się postępowania restrukturyzacyjnego, o rodzajach postępowań pisaliśmy tutaj.
Najogólniej rzecz ujmując:
- nadzorca układu występuje w postępowaniu o zatwierdzenie układu, jego głównym zadaniem jest pomoc dłużnikowi w przygotowaniu propozycji układowych, przeprowadzenia głosowania,
- nadzorca sądowy, który pełni funkcję w przyśpieszonym postępowaniu układowym i postępowaniu układowym, jego zadaniem jest sprawowanie nadzoru nad czynnościami dłużnika w tych postepowaniach,
- zarządca występuje w postępowaniu sanacyjnym i sprawuje nadzór nad majątkiem dłużnika w postepowaniu sanacyjnym.
Poniżej wskazujemy na najważniejsze i wspólne cechy tych trzech organów.
Kto może być nadzorcą, kto może być zarządcą
Nadzorcą lub zarządca może być tylko i wyłącznie tzw. doradca restrukturyzacyjny. Przy czym doradcą restrukturyzacyjnym może myć:
- osobo fizyczna – z posiadająca pełną zdolnością do czynności prawnych, licencję doradcy restrukturyzacyjnego oraz konto doradcy restrukturyzacyjnego w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe,
- spółka handlowa – której wspólnicy ponoszący odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem albo członkowie zarządu reprezentujący spółkę posiadają licencję doradcy restrukturyzacyjnego i spółka ta ma konto doradcy restrukturyzacyjnego w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe.
Ale ustawa prawo restrukturyzacyjny wskazuje również, na wykluczenia osób spełniające ww. kryteria.
Kto nie może być nadzorcą, kto może być zarządcą
Nadzorcą albo zarządcą w postepowaniach restrukturyzacyjnych nie mogą być osoba fizyczna albo spółka handlowa, która co prawda spełnia powyższe warunki, ale:
- jest wierzycielem lub dłużnikiem dłużnika;
- jest małżonkiem, wstępnym, zstępnym, jednym z rodzeństwa, powinowatym dłużnika lub jego wierzyciela w tej samej linii czy stopniu;
- jest osobą pozostającą z dłużnikiem w stosunku przysposobienia lub małżonkiem tej osoby albo osobą pozostającą z dłużnikiem w faktycznym związku, prowadzącą z nim wspólnie gospodarstwo domowe;
- jest osobą, która była zatrudniona przez dłużnika na podstawie stosunku pracy albo wykonywała pracę lub świadczyła usługi na rzecz dłużnika na podstawie innego stosunku prawnego, z wyjątkiem wykonywania na rzecz dłużnika czynności doradztwa restrukturyzacyjnego, o których mowa w ustawie o licencji doradcy restrukturyzacyjnego;
- była członkiem organu, prokurentem lub pełnomocnikiem dłużnika albo jest lub w okresie dwóch lat przed dniem złożenia wniosku restrukturyzacyjnego była wspólnikiem albo akcjonariuszem dłużnika posiadającym udziały albo akcje w wysokości wyższej niż 5% kapitału zakładowego dłużnika lub wierzyciela, a w przypadku prostej spółki akcyjnej – więcej niż 5% akcji tej spółki;
- była spółką powiązaną z dłużnikiem lub jest lub była członkiem organu, prokurentem lub pełnomocnikiem takiej spółki albo jest lub w okresie dwóch lat przed dniem złożenia wniosku restrukturyzacyjnego była wspólnikiem albo akcjonariuszem posiadającym udziały albo akcje w wysokości wyższej niż 5% kapitału zakładowego spółki powiązanej z dłużnikiem, a w przypadku prostej spółki akcyjnej – więcej niż 5% akcji tej spółki.
- osoba, która była nadzorcą, nie może być powołana jako zarządcy w postępowaniu dotyczącym tego samego dłużnika.
Przeszkody trwają pomimo ustania małżeństwa lub przysposobienia.
Odpowiedzialność cywilna za szkody
Każdy nadzorca i zarządca ponoszą odpowiedzialność za szkodę, która została wyrządzoną na skutek nienależytego wykonywania obowiązków. W związku z tym, każdy z nich musi mieć zawartą umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w związku z pełnieniem funkcji.
Jak długo pełni funkcję nadzorca lub zarządca
Co do zasady, nadzorca lub zarządca pełni funkcję od momentu go powołania przez sąd restrukturyzacyjny. Wyjątkiem jest tu nadzorca układu, ponieważ ten jest wybierany przez dłużnika. Natomiast okresem końcowym pełnienia przez nich funkcji jest:
- albo dzień zakończenia postępowania restrukturyzacyjnego,
- albo dzień uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu postepowania restrukturyzacyjnego,
- albo dzień otwarcia postępowania sanacyjnego, ogłoszenia upadłości, uprawomocnienia się postanowienia o oddaleniu uproszczonego wniosku albo jego odrzuceniu, albo umorzeniu postępowania o otwarcie postępowania sanacyjnego albo ogłoszenie upadłości – jeżeli został złożony uproszczony wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego albo uproszczony wniosek o ogłoszenie upadłości.
Autor:
Przemysław Wierzbicki | doradca restrukturyzacyjny
