Od 01 grudnia 2021 roku weszła w życie ustawa z dnia 28 maja 2021 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Zadłużonych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 1080). Nowelizacja, dodaje art. 226 a 226 h do ustawy prawo restrukturyzacyjne, wprowadzając nowe zasady postępowania o zatwierdzenie układu. Zmiany te miały nawiązywać do dawnego uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego ( zobacz więcej tutaj) ale dla członków zarządów spółek nie koniecznie mogą być zmianami pozytywnymi.
Stare prawo – pewne prawo.
Przypomnijmy, zgodnie z art. 299 kodeksu spółek handlowych, art. 116 ordynacji podatkowej, oraz art. 21 ustawy – prawo upadłościowe, dotyczący również członków zarządu spółki akcyjnej, członkowie zarządu mogli uwolnić się od odpowiedzialności za zobowiązania spółki, jeśli wykazali, że:
- wniosek o ogłoszenie upadłości został złożony w terminie lub
- w tym terminie zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne albo
- zatwierdzono układ w postępowaniu o zatwierdzenie układu.
W praktyce, dla ochrony członków zarządu składane były równolegle dwa wnioski: o ogłoszenie upadłości i otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego. Dawało to pewność, że w przypadku, gdyby jednak postępowanie restrukturyzacyjne skończyło się niepowodzeniem, to wniosek o ogłoszeni upadłości został złożony w terminie.
Ustawą z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID – 19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID – 29 (tj. Dz. U. z 2021 r., poz. 1072 wraz z późn. zm.), dalej Tarcza 4.0, wprowadzono korzystne zmiany dla członków zarządów. Art. 25a Tarczy 4.0 przewidywał wyłączenie odpowiedzialności członków zarządu w sytuacji wykazania :
- dokonania obwieszczenia o otwarciu postępowania o zatwierdzenie układu w terminie, o którym mowa w art. 21 ustawy prawo upadłościowe a także
- że w postępowaniu o zatwierdzenie układu doszło do prawomocnego zatwierdzenia układu albo w jego następstwie do otwarcia postępowania sanacyjnego lub do złożenia uproszczonego wniosku o ogłoszenie upadłości lub
- że w terminie 7 dni od umorzenia ex lege postępowania o zatwierdzenie układu złożono wniosek o ogłoszenie upadłości albo wniosek o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego, który doprowadził do otwarcia takiego postępowania.
Innymi słowy, wystarczyło dokonać obwieszczenia o otwarciu postępowania o zatwierdzenie układu, a w przypadku niepowodzenia, złożyć wniosek o upadłość lub restrukturyzację.
Od 01 grudnia 2021 r. już pod górkę.
Okazuje się, że od 01 grudnia 2021 r., członkowie zarządu mogą mieć trochę pod górkę, jeżeli chodzi o zwolnienie się od odpowiedzialności za zobowiązania spółki i wyboru postępowania o zatwierdzenie układu. Na skutek braku odpowiednika art. 25a Tarczy 4.0, obowiązują nadal art. 299 kodeksu spółek handlowych i art. 116 ordynacji podatkowej. A przepisy te mówią o zwolnieniu członka zarządu od odpowiedzialności w sytuacji wykazania, że:
- właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub
- wydano postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo
- wydano postanowienie o zatwierdzeniu układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu.
Z powyższego wynika więc, że w przypadku gdy członkowie zarząd zdecydują się na restrukturyzację zobowiązań spółki w ramach postępowania o zatwierdzenie układu, to nabędą ochronę dopiero w przypadku zatwierdzenia układu. W przypadku natomiast, gdy układ nie zostanie przyjęty przez wierzycieli albo zostanie przyjęty ale nie zostanie zatwierdzony przez sąd, członkowie zarządu nie korzystają z ochrony za zobowiązania spółki.
Można powiedzieć, że mamy albo z zamierzonym działaniem ustawodawcy albo z luką w prawie.
Co gorsza, brak jest również możliwości równoczesnego złożenia wniosku o restrukturyzację i upadłość. Wynika to z kolejnej zmiany ustawy prawo upadłościowe, która obowiązuje od 01 grudnia 2021 r. O tej zmianie oraz o próbach ochrony przed odpowiedzialnością za zobowiązania spółki w nowym stanie prawnym już w następnym wpisie. Czytaj tutaj.
Autor:
Przemysław Wierzbicki | doradca restrukturyzacyjny
