Nie w każdym przypadku sąd ogłosi upadłość. W niektórych sytuacją, ustawa obligatoryjnie zakazuje ogłaszania upadłości a w innych sytuacjach pozostawia rozstrzygnięcie do decyzji sądu.
Sąd oddala wniosek o ogłoszenie upadłości gdy:
- wniosek o ogłoszenie upadłości został złożony przez wierzyciela a dłużnik wykaże, że wierzytelność ma w całości charakter sporny, a spór zaistniał między stronami przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości. O sporności wierzytelności nie decyduje np. wytoczone powództwo, ponieważ sporność może być wykazana również za pomocą dokumentów prywatnych. Istotne jest, aby spór zaistniał przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości i aby dłużnik zanegował istnienie obowiązku zapłaty. Z oczywistych powodów, w przypadku gdy wierzytelność została stwierdzona n. orzeczeniem, to podnoszenie w tej sytuacji braku zasadności zapłaty z góry skazane jest na niepowodzenie,
- majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów. Ponieważ celem każdego postępowania upadłościowego jest zaspokojenie wierzycieli dłużnika, zasadne jest oddalenie wniosku o ogłoszenie upadłości w przypadku, gdy majątek dłużnika nie wystarcza nawet na zaspokojenie kosztów. Logika wskazuje, że skoro po zaspokojeniu kosztów postępowania upadłościowego nie zostanie żadna nadwyżka, która mogłaby być przeznaczona na zaspokojenie wierzycieli, to prowadzenie takiego postępowania jest bezzasadne. W tym miejscu warto zwrócić uwagę na jeszcze jeden problem. W praktyce niejednokrotnie spotykaliśmy się z sytuacjami w których majątek dłużnika stanowiły należności. Należności nieściągnięte przez dłużnika będą potraktowane, jak to wskazała Sąd Najwyższym w jednym ze swoich orzeczeń, jako „możliwości czy też nadzieję na znalezienie się w majątku dłużnika”.
Sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości gdy:
- stwierdzi, że majątek dłużnika jest obciążony hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską w takim stopniu, że pozostały jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania.
Uwaga na wyjątek, bo sąd ogłosi upadłość pomimo braku majątku, jeżeli zostanie uprawdopodobnione:
- że obciążenia majątku dłużnika są bezskuteczne według przepisów ustawy albo
- gdy obciążenia majątku zostały dokonane w celu pokrzywdzenia wierzycieli,
- gdy dłużnik dokonał innych czynności prawnych bezskutecznych według przepisów ustawy, którymi wyzbył się majątku wystarczającego na zaspokojenie kosztów postępowania, a okoliczności sprawy wskazują, że zastosowanie przepisów o bezskuteczności i zaskarżaniu czynności upadłego doprowadzi do uzyskania majątku o wartości przekraczającej przewidywaną wysokość kosztów.
Co po oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości
Przede wszystkim, oddalając wniosek o ogłoszenie upadłości, sąd musi ustalić, czy materiał zgromadzony w sprawie daje podstawę do rozwiązania podmiotu wpisanego do Krajowego Rejestru Sądowego bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego.
Prawomocne postanowienie o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości z powodu braku majątku lub jego obciążenia obwieszcza się. W obwieszczeniu tym należy wskazać takie dane jak:
- imię i nazwisko dłużnika albo jego nazwę,
- numer PESEL albo numer w Krajowym Rejestrze Sądowym dłużnika, inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację, w szczególności numer paszportu i oznaczenie państwa wystawiającego paszport albo numer karty pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej, albo numer w zagranicznym rejestrze, albo zagraniczny numer identyfikacji lub identyfikacji podatkowej,
- firmę, pod którą działa dłużnik,
- miejsce zamieszkania albo siedzibę oraz adres dłużnika,
- numer identyfikacji podatkowej (NIP), jeżeli dłużnik ma taki numer.
Dodatkowo, w przypadku spółek osobowych wymienia się również:
- imiona i nazwiska albo nazwę wspólników odpowiadających za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem,
- numer PESEL albo numer w Krajowym Rejestrze Sądowym dłużnika, inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację, w szczególności numer paszportu i oznaczenie państwa wystawiającego paszport albo numer karty pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej, albo numer w zagranicznym rejestrze, albo zagraniczny numer identyfikacji lub identyfikacji podatkowej,
- miejsce zamieszkania albo siedzibę wspólników.
Oddalenie wniosku o ogłoszenie upadłości z powodu braku majątku wystarczającego na zaspokojenie kosztów postępowania lub majątku wystarczającego tylko na zaspokojenie tych kosztów (art. 13 ust. 1 p.u.) co do zasady jest jednoznaczne z wykazaniem bezskuteczności egzekucji w rozumieniu art. 299 k.s.h i 116 ord. pod.
Autor:
Przemysław Wierzbicki | doradca restrukturyzacyjny
