O pierwszym z organów postępowania restrukturyzacyjnego tj. sądzie restrukturyzacyjnym pisaliśmy tutaj. Dziś opiszemy kolejny, jakże istotny organ a jest nim sędzia komisarz i jego zastępca.
Kim jest sędzia komisarz.
Podobnie jak w przypadku postępowania upadłościowego tak i po otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego czynności sądowe wykonuje, poza czynnościami zastrzeżonymi dla sądu, sędzia komisarz.
Sędzia komisarz pełni swoją funkcję:
- albo do dnia zakończenia postępowania
- albo uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu postepowania, a w przypadku, gdy został złożony uproszczony wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego albo ogłoszenie upadłości, czas pełnienia funkcji sędziego komisarza ulega wydłużeniu:
- do dnia otwarcia postępowania sanacyjnego albo ogłoszenia upadłości
- albo uprawomocnienia się postanowienia o oddaleniu albo odrzuceniu wniosku,
- albo umorzeniu postępowania o otwarcie postępowania sanacyjnego albo ogłoszenie upadłości.
W praktyce bardzo często się zdarza, że po zakończeniu postępowania alb uprawomocnieniu się postanowienia o umorzeniu konieczne jest podjęcie czynności. Pojawia się problem, do kogo kierować wniosek, skoro postępowania jest już zakończone a więc i funkcja sędziego komisarza wygasła. W takiej sytuacji, gdy do wykonania określonej czynności właściwy jest sędzia komisarz, właściwy do jej wykonania jest sąd.
Zakres obowiązków sędziego komisarza
Ogólnie ujmując, sędzia komisarz:
- kieruje tokiem postępowania restrukturyzacyjnego,
- sprawuje nadzór nad czynnościami nadzorcy sądowego i zarządcy,
- oznacza czynności, których wykonywanie przez nadzorcę sądowego albo zarządcę jest niedopuszczalne bez jego zezwolenia lub bez zezwolenia rady wierzycieli,
- zwraca uwagę na popełnione przez ww. uchybienia
Tyle stanowi przepis art. 19 ust. 1 p. r.. Jednak to nie wszystko, obowiązki sędziego komisarza wyspecyfikowane są również w innych przepisach ustawy prawo restrukturyzacyjne. Tylko dla przykładu można tu wskazać:
- ustanawiania kuratora dla dłużnika po otwarciu postępowania (art. 68 ust. 1 p.r.) oraz orzekanie o wynagrodzeniu kuratora (art. 69 ust. 2 p.r.),
- rozpoznawanie sprzeciwów (art. 95 p.r.),
- zatwierdzanie spisu wierzytelności (art. 97-98 p.r.) oraz jego zmienianie (art. 101 ust 2 p.r.),
- wykreślanie wierzytelności ze spisu wierzytelności przy zaistnieniu ku temu przesłanek z art. 99 p.r.,
- zwoływanie zgromadzenia wierzycieli (art. 104 p.r.) i przewodniczenie mu (art. 106 p.r.),
- wydawanie postanowień w przedmiocie stwierdzenia przyjęcia uchwały na zgromadzeniu wierzycieli oraz uchylanie uchwał podjętych na zgromadzeniu wierzycieli (art. 112 p.r.),
- stwierdzenie przyjęcia układu (art. 120 p.r.),
- uznanie za bezskuteczne w stosunku do masy sanacyjnej czynności prawnych dłużnika (art. 304 ust. 1-2 p.r.),
- czynności zastrzeżone dla rady wierzycieli w razie jej nieustanowienia lub w razie braku decyzji rady w terminie wyznaczonym przez sędziego-komisarza (art. 139 p.r.)
Warto wiedzieć, że sędzia komisarz w zakresie swoich czynności ma prawa i obowiązki sądu i przewodniczącego. Oznacza to, że w pewnych sytuacjach, działa jak przewodniczący, np. wzywa do uzupełnieni braków formalnych pism procesowych a w razie braku uzupełnienia – zarządza zwrot pisma (art. 130 k.p.c.) czy też przewodniczy rozprawie, np. w sprawie rozpoznania sprzeciwu (art. 95 ust. 2 p.r.). Jako sąd, sędzia komisarza działa dla przykładu w sytuacjach: rozpoznania wniosku o przywrócenie terminu (art. 168 k.p.c.), lub rozpoznanie wniosku o zwolnienie od kosztów.
Zastępca sędziego komisarza
Ustawa prawo restrukturyzacyjne stanowi, że w uzasadnionych przypadkach sąd powołuje zastępcę sędziego komisarza (art. 21 ust. 1 p.r.)
Zadaniem zastępcy sędziego komisarza jest wykonywania czynności sędziego komisarza w okresie przemijającej przeszkody do wykonywania tych czynności przez sędziego-komisarza lub też gdy będzie tego wymagać dobro postępowania. Mowa tu w szczególności o sprawność postępowania (art. 21 ust. 2 p.r.). Celem powołania zastępcy sędziego komisarza jest zapewnienie prawidłowego biegu postępowania restrukturyzacyjnego zwłaszcza gdy czynności nie może podjąć sędzia komisarza np. z powodu choroby.
Co więcej, ustawa dopuszcza w szczególnie uzasadnionych przypadkach powołanie przez sąd więcej niż jednego zastępcę sędziego komisarza.
Do zastępcy sędziego-komisarza przepisy dotyczące sędziego-komisarza stosuje się odpowiednio. Jednak przepis ten nie oznacza, że zastępca sędziego komisarza ma takie same kompetencje. Odpowiednie stosowanie oznacza, że zastępca sędziego komisarza będzie właściwy do dokonania czynności, tylko gdy ustawa tak stanowi lub gdy sędzia komisarz nie może podjadą czynności z powodu przemijającej przeszkody.
Ustawa prawo restrukturyzacyjne obok sędziego komisarza i jego zastępcy, wskazuje również na sędziego wyznaczonego. Sędzia wyznaczony podejmuje czynności, gdy z w czasie trwania przemijającej przeszkody czynności tej nie może podjąć sędzia komisarz lub jego zastępca.
Autor:
Przemysław Wierzbicki | doradca restrukturyzacyjny
