Od momentu złożenia wniosku o ogłoszenia upadłości do dnia wydania postanowienia o ogłoszeniu upadłości może trochę upłynąć czasu. Wystarczająco długo, aby dłużnik dokonał niekorzystnych dla wierzycieli rozporządzeń. Czy można temu zaradzić?
Zabezpieczenie majątku dłużnika – zasady ogólne
Zabezpieczenia majątku dłużnika może dokonać sąd na wniosek lub z urzędu. W praktyce wniosek o zabezpieczenie składany jest razem z wnioskiem o ogłoszenie upadłości. Może on być złożony również po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości, jako odrębne pismo procesowe.
Jeżeli sąd ustanowił zabezpieczenie, to należy pamiętać, że zabezpieczenia te upadają:
- z dniem ogłoszenia upadłości
- z dniem uprawomocnienia się postanowienia o odrzuceniu lub oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości
- z dniem umorzenia postępowania w przedmiocie rozpoznania tego wniosku.
Rodzaje zabezpieczeń
Tymczasowy nadzorca sądowy – jest to najczęściej stosowany przez sąd sposób zabezpieczenia majątku dłużnika choć nie jedyny. Głównym zadaniem tymczasowego nadzorcy sądowego jest zebranie informacji na temat stanu finansowego dłużnika, rodzaju i wartości jego majątku oraz przewidywanych kosztów postepowania upadłościowego. Po ustanowieniu tymczasowego nadzorcy sądowego dłużnik może dokonywać czynności zwykłego zarządu. Na dokonanie czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu wymagana jest zgoda tymczasowego nadzorcy sądowego pod rygorem nieważności. Zgoda może być udzielona również po dokonaniu czynności w terminie trzydziestu dni od jej dokonania.
Bardziej rygorystyczną formą zabezpieczenia jest ustanowienie zarządu przymusowego nad majakiem dłużnika. Ten sposób zabezpieczenia sąd może zastosować, gdy:
- dłużnik nie wykonuje poleceń tymczasowego nadzorcy sądowego,
- gdy zachodzi obawa, że dłużnik będzie ukrywał majątek lub w inny sposób będzie działał na szkodę wierzycieli.
W tym przypadku sąd wyznacza zarządcę przymusowego oraz określa zakres i sposób wykonywania zarządu. W przypadku ustanowienia zarządu przymusowego, dłużnik nie może dokonywać żadnych czynności, nawet tych z zakresu zwykłego zarządu. Czynności dłużnika dotknięte są sankcją nieważności.
Zawieszenie postępowania egzekucyjnego oraz uchylenie zajęcia rachunku bankowego – ten sposób zabezpieczenia sąd może ustanowić na wniosek dłużnika, wnioskodawcy lub tymczasowego nadzorcy sądowego. Warunkiem jego ustanowienia jest to by zawieszenie postępowania egzekucyjnego lub uchylenie zajęcia rachunku bankowego było niezbędne do osiągnięcia celów postępowania upadłościowego.
W przypadku uchylenia zajęcia rachunku bankowego, sąd ustanawia tymczasowego nadzorcę sądowego, o ile nie został wcześniej ustanowiony. Dyspozycje środkami na rachunku bankowym, którego zajęcie uchylono, wymagają zgody tymczasowego nadzorcy sądowego.
Postanowienie w przedmiocie zawieszenia postępowania egzekucyjnego oraz uchyleniu zajęcia rachunku bankowego doręcza się wierzycielowi z wniosku którego prowadzone jest postępowania a także organowi egzekucyjnemu. Na postanowienie przysługuje zażalenie dłużnikowi i wierzycielowi prowadzącemu egzekucję.
Inne środki zabezpieczenia – wymienione w ustawie prawo upadłościowe zabezpieczenia nie są katalogiem zamkniętym. Ustawa dopuszcza również inne sposoby zabezpieczenia o których mowa w ustawie kodeks cywilny np. zajęcie nieruchomości, zakaz zbywania i obciążania nieruchomości.
Autor:
Przemysław Wierzbicki | doradca restrukturyzacyjny
