Upadłość jest specjalną procedurą sądową, której celem jest wspólne dochodzenie roszczeń przez wszystkich wierzycieli niewypłacalnego dłużnika.
Zdolność upadłościowa.
Upadłość może być wszczęta wobec osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczą, przedsiębiorstwa lub osoby prawnej O tzw. upadłości konsumenckiej pisaliśmy tutaj.
Oczywiście, od powyższej zasady są wyjątki i tak, zdolności upadłościowej nie mają:
- Skarb Państwa
- jednostki samorządu terytorialnego
- publiczne samodzielne zakłady opieki zdrowotnej
- instytucje i osoby prawne utworzone w drodze ustawy, chyba że ustawa stanowi inaczej oraz utworzonych w wykonaniu obowiązku nałożonego ustawą
- osoby fizyczne prowadzące gospodarstwo rolne, które nie prowadzą innej działalności gospodarczej lub zawodowej;
- uczelnie
- fundusze inwestycyjne.
Kto może złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości wobec przedsiębiorcy ?
Wniosek o ogłoszenie upadłości może złożyć dłużnik i każdy z jego wierzycieli osobistych. Wierzycielem osobistym jest wierzyciel, który może żądać zaspokojenia z całego majątku dłużnika. Wniosek może być również złożony przez:
- wspólnika, który odpowiada bez ograniczenia za zobowiązania spółki (dot. spółki jawnej, partnerskiej, komandytowej, komandytowo – akcyjnej)
- każdego, kto na podstawie ustawy, umowy spółki lub statutu ma prawo do prowadzenia spraw dłużnika i do jego reprezentowania, samodzielnie lub łączenie z innymi osobami (dot. osób prawnych, np. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjnej)
- organ założycielski przedsiębiorstwa (dot. przedsiębiorstwa państwowego)
- pełnomocnik rządu, państwowa osoba prawna, organ lub inna jednostka uprawniona do wykonywania praw z akcji lub udziałów należących do Skarbu Państwa (dot. jednoosobowej spółki Skarbu Państwa)
- likwidatora (dot. osoby prawnej, spółki jawnej, spółki partnerskiej oraz spółki komandytowej i komandytowo-akcyjnej, będące w stanie likwidacji)
- kurator ustanowiony dla osoby prawnej, która nie może być reprezentowana lub prowadzić swoich spraw (dot. osoby prawnej wpisanej do Krajowego Rejestru Sądowego)
- organ udzielający pomocy (dot. dłużnika, któremu została udzielona pomoc publiczna o wartości przekraczającej 100 000 euro)
- zarządca ustanowiony w postepowaniu egzekucyjnym (dot. dłużnika, wobec którego prowadzona jest egzekucja przez zarząd przymusowy albo przez sprzedaż przedsiębiorstwa)
Przesłanki ogłoszenia upadłości.
Co do zasady przesłanką ogłoszenia upadłości jest niewypłacalność dłużnika, oznaczająca utratę zdolności do wykonywania przez dłużnika wymagalnych zobowiązań pieniężnych a opóźnienie w spłatach przekracza 3 miesiące.
Obok ww. przesłanki, występuje jeszcze jedna, zgodnie z którą niewypłacalność występuje, gdy zobowiązania pieniężne dłużnika przekraczają wartość jego majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający 24 miesiące. Dotyczy on osób prawnych lub jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, ale posiadających zdolność prawną. Przesłanka ta jednak nie jest bezwzględną przyczyną ogłoszenia upadłości, ponieważ sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli nie ma zagrożenia utraty przez dłużnika zdolności do wykonywania jego wymagalnych zobowiązań pieniężnych w niedługim czasie.
Warto pamiętać, że oprócz przesłanki niewypłacalności:
- dłużnik musi posiadać zdolność upadłościową,
- dłużnik musi posiadać majątek wystarczający na zaspokojenie kosztów postępowania albo szansę na ponowne wprowadzenie majątku do masy upadłości.
Termin na złożenie wniosku o upadłość.
Zasadą jest, że dłużnik ma obowiązek złożenia w sądzie wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie 30 dni od dnia w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości.
Powyższy obowiązek ciąży również na każdym, kto na podstawie ustawy, umowy spółki lub statutu ma prawo do prowadzenia spraw dłużnika i do jego reprezentowania, samodzielnie lub łącznie z innymi osobami (dot. osób prawnych lub jednostek organizacyjnych, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną).
Kto ma obowiązek złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości firmy
W przypadku upadłości spółki jawnej, upadłości spółki partnerskiej, upadłości spółki komandytowej oraz upadłości komandytowo-akcyjnej, wniosek o ogłoszenie upadłości spółki może złożyć każdy ze wspólników odpowiadających bez ograniczenia za zobowiązania spółki.
W przypadku upadłości spółki z o.o., upadłości spółki akcyjnej, uprawnionym do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości firmy jest każdy, kto na podstawie ustawy, umowy spółki lub statutu ma prawo do prowadzenia spraw dłużnika i do jego reprezentowania, samodzielnie lub łącznie z innymi osobami.
Dodatkowo, upadłość przedsiębiorcy może żądać likwidator jeżeli spółka jest w stanie likwidacji a także kurator ustanowiony dla spółki lub zarządca ustanowiony w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym przez zarząd przymusowy albo przez sprzedaż przedsiębiorstwa.
Obowiązek złożenia wniosku o upadłość spoczywa również na zarządcy sukcesyjnym z tym zastrzeżeniem, że termin 30 dni liczony jest:
- od dnia, w którym został ustanowiony zarząd sukcesyjny – jeżeli podstawa do ogłoszenia upadłości wystąpiła przed ustanowieniem zarządu, lub
- od dnia wystąpienia podstawy do ogłoszenia upadłości – jeżeli podstawa do ogłoszenia upadłości wystąpi po ustanowieniu zarządu.
Zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości przez zarządcę sukcesyjnego nie wymaga zgody osób, na rzecz których działa zarządca sukcesyjny.
Pamiętaj, osoby na których spoczywa obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości ponoszą odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wskutek niezłożenia wniosku ww. terminie, chyba ze nie ponoszą winy.
Układ w upadłości.
Zasadniczo, upadłość może być ogłoszona tylko w trybie likwidacyjnym. Oznacza to, że syndyk zarządza majątkiem dłużnika od dnia ogłoszenia upadłości, zbywa majątek i dzieli środki uzyskane z likwidacji pomiędzy wierzycieli uczestniczących w postępowaniu upadłościowym.
Jednak, w ramach postępowania upadłościowego możliwe jest zawarcie z wierzycielami układu. Propozycje układowe w postępowaniu upadłościowym może zgłosić:
- upadły
- wierzyciel
- syndyk.
Układ zawierany jest gdy po ogłoszeniu upadłości okaże się, że wierzyciele zostaną zaspokojeni w układzie w stopniu wyższym niż w drodze likwidacji masy upadłości. Zawierany jest na zgromadzeniu wierzycieli. Po prawomocnym zatwierdzeniu układu postępowanie upadłościowego uznaje się za zakończone.
Wzór wniosku o upadłość firmy
W obowiązującym stanie prawnym, w przypadku wniosku o ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy wymaga jest, aby spełniał on wymogi wskazane w ustawie prawo upadłościowe. W przypadku upadłości firmy czy nawet upadłości jednoosobowego przedsiębiorcy wzór wniosku o ogłoszenie firmy nie obowiązuje jak w przypadku upadłości konsumenckiej. Więc, wniosek o upadłość firmy jednoosobowej jest pismem procesowym, które musi zawierać elementy tj.:
- imiona i nazwiska reprezentantów oraz miejsce ich zamieszkania;
- wskazanie miejsca, w którym znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika;
- informację, czy dłużnik jest uczestnikiem podlegającego prawu polskiemu lub prawu innego państwa członkowskiego systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych, lub niebędącym uczestnikiem podmiotem prowadzącym system interoperacyjny w rozumieniu tej ustawy
- informację, czy dłużnik jest spółką publiczną;
- uzasadnienie wniosku o ogłoszenie upadłości;
Dodatkowo do wniosku o upadłość firmy, należy złączyć:
- aktualny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników;
- bilans sporządzony dla celów postępowania na dzień przypadający w okresie trzydziestu dni przed dniem złożenia wniosku;
- spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty, a także listę zabezpieczeń dokonanych przez wierzycieli na jego majątku wraz z datami ich ustanowienia;
- oświadczenie o spłatach wierzytelności lub innych długów dokonanych w terminie sześciu miesięcy przed dniem złożenia wniosku;
- spis podmiotów zobowiązanych majątkowo wobec dłużnika wraz z adresami, określeniem wierzytelności, daty ich powstania i terminów zapłaty;
- wykaz tytułów egzekucyjnych oraz tytułów wykonawczych przeciwko dłużnikowi;
- informację o wszystkich toczących się postępowaniach, które dotyczą majątku dłużnika;
- oświadczenie na piśmie co do prawdziwości danych zawartych we wniosku.
Wniosek o upadłość firmy jednoosobowej wzór, będzie obowiązywał tak naprawdę dopiero od 01 grudnia 2021 r., kiedy to ogłoszenie upadłości firmy będzie wymagało złożenia wniosku w formie formularza za pośrednictwem Krajowego Rejestru Zadłużonych.
Gdzie złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości firmy
Wniosek o ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy należy złożyć do sądu rejonowego wydział do spraw upadłościowych i restrukturyzacyjnych według miejsca głównego ośrodka podstawowej działalności dłużnika, np. wg. jego siedziby. Powyższa zasada dotyczy również złożenia wniosku o upadłość firmy jednoosobowej.
Opłata od wniosku o ogłoszenie upadłości firmy
Wniosek o ogłoszenie upadłości spółki powinien być opłacony. Opłata wynosi 1.000 zł i powinna być dokonana na rachunek sądu właściwego. Jeżeli jednoosobowy przedsiębiorca nie skorzysta z tzw. upadłości konsumenckiej przedsiębiorcy, to również wniosek o upadłość firmy jednoosobowej będzie wymagał opłaty sądowej w wysokości 1.000 zł. Należy pamiętać, że w przypadku upadłości przedsiębiorcy znacznie większe są również koszty samego postępowania upadłościowego prowadzonego przez syndyka.
Autor:
Przemysław Wierzbicki | doradca restrukturyzacyjny
